Bệnh gù

I. Nguyên nhân

            Có nhiều nguyên nhân gây ra gù lưng. Đó là do trẻ cao quá mức so với bạn cùng trang lứa dẫn đến mặc cảm nên cúi khom cho thấp, lâu ngày sinh ra gù; người lao động mang xách nặng lúc trẻ…

            Hoặc do bẩm sinh; gù kết hợp với bệnh lý thần kinh cơ; gù sau chấn thương cột sống, u bướu cột sống, nhiễm trùng cột sống hoặc viêm khớp

II. Triệu chứng: 

            Gù bẩm sinh có thể được phát hiện qua siêu âm trong thai kỳ, tuy nhiên thường người phát hiện là gia đình thấy trẻ biến dạng gù lưng sau sinh và đưa đến bác sĩ nhi khoa. Biến dạng cột sống khi nhìn nghiêng, vai mất cân đối. Trẻ không cao thêm. Đau lưng. Nặng: biến dạng lồng ngực gây khó thở, hoặc ảnh hưởng đến chức năng thần kinh (yếu cơ, liệt…).

III. Điều trị

            Dù có bất cứ dấu hiệu khác thường nào cũng nên đưa trẻ đến khám ở cơ sở y tế có thầy thuốc chuyên khoa về chỉnh hình. Có nhiều phương pháp điều trị. Nếu bệnh nhẹ tập vật lý trị liệu, mang áo nẹp… Nếu bệnh nặng thì phẫu thuật chỉnh hình rất phức tạp, tuổi càng lớn xương đã rắn chắc và định hình, việc phẫu thuật sẽ rất nặng nề và phức tạp.

            Ở các nước có nền y học phát triển, việc điều trị dự phòng cong vẹo cột sống được thực hiện từ ở lứa tuổi nhỏ (3-7 tuổi). Trẻ được khuyến khích chơi các môn thể thao (bóng chuyền, leo dây, bơi lội), ngồi học với bàn ghế ngay ngắn, tư thế chuẩn. Với trẻ đã mắc bệnh, có thể dùng phương pháp kéo liên tục để giúp cho các cuộc mổ được thuận lợi hơn. Việc dùng áo chỉnh hình cũng đem lại hiệu quả tốt với điều kiện:

                        – Trẻ chấp nhận mang áo để điều trị.

                        – Gia đình hiểu biết, quan tâm thường xuyên đến trẻ để điều chỉnh áo liên tục và định kỳ.

                        – Có bác sĩ chuyên khoa chỉ định đúng, có kỹ thuật viên làm áo chuẩn và chuyên viên phục hồi chức năng hướng dẫn trẻ cách luyện tập, sử dụng áo.

            Trong trường hợp chứng gù vẹo ngày càng nặng (đặc biệt là vào tuổi dậy thì: gái 13 tuổi, trai 14-15 tuổi), phương pháp nói trên chỉ có tác dụng hỗ trợ cho phẫu thuật. Khi qua tuổi dậy thì, xương đã rắn chắc và định hình, việc phẫu thuật sẽ rất nặng nề và phức tạp.

IV. Hỏi đáp:
Câu hỏi: Gù lưng do tư thế, làm sao khắc phục thưa BS?
Cháu 15 tuổi, đang học lớp 10, gần một năm nay, cháu cảm thấy lưng cháu cứ gù dần. Bác sĩ chỉ cho cháu cách phòng tránh gù lưng được không? 

Trả lời:
            Gù lưng do tư thế là do cách ngồi học không đúng tư thế có thể do ảnh hưởng của bàn ghế không đúng kích thước, không phù hợp với lứa tuổi của cháu, hoặc do thiếu ánh sáng… 

            Việc luyện tập để phòng tránh gù lưng tư thế là việc có thể thực hiện có hiệu quả bằng các phương pháp sau đây: Cháu nhờ bố làm một cái xà ngang chắc chắn, vừa tay nắm, ở tầm cao hơn người khi cháu giơ cao tay chừng 15 – 20cm, tại một nơi không bị nắng mưa. Buổi sáng sau khi tập thể dục, nghĩa là đã khởi động đầy đủ, cháu đu mình lên, hai tay nắm xà và buông thẳng người. Động tác này là dùng sức nặng cơ thể để kéo thẳng cột sống mà tránh được gù lưng.

            Khi treo mình, cháu cần hít thở đều đặn, hai tay vẫn giữ thẳng, không lên gân. Buổi đầu chỉ giữ khoảng 5 phút, hoặc thấy hơi mỏi thì ngừng. Các buổi sau tăng dần thời gian và số lần thực hiện, như đu xà ngày 2 lần sáng và chiều hoặc xen kẽ giữa giờ học ở nhà, nhưng không tập đến mức nhức mỏi, dễ nản chí. Khi nằm, cháu nên tập nằm ngửa thẳng đầu, thân mình và 2 chân 2 tay duỗi thẳng. Chú ý, khi ngồi học ở lớp hay ở nhà đều giữ đúng tư thế, ngồi ngay ngắn, thẳng đầu, không khom lưng, cúi đầu, nghiêng người. Cháu cũng nên ăn các loại thức ăn chứa nhiều canxi như thịt, cá, tôm, cua, uống sữa để giúp cho xương chắc khỏe và phát triển tốt.