1. Khái niệm:

            Phong tê thấp là bệnh thường gặp ở độ tuổi trung niên và cao tuổi. Bệnh thường phát triển dai dẳng, triệu chứng không biểu hiện rầm rộ, chỉ thoáng qua và lặp đi lặp lại. Đau nhức tê buồn xuất hiện từng đợt phụ thuộc vào thời tiết và khí hậu đặc biệt mùa đông xuân hoặc những khi sức khỏe bị trục trặc suy giảm, lao động và sinh hoạt không điều độ, ăn uống thiếu thốn, nơi ở ẩm thấp, âm u kéo dài.

2. Nguyên nhân 

            – Thường do vệ khí của cơ thể không đầy đủ, các tà khí xâm phạm vào gân, cơ, khớp xương, kinh lạc làm sự vận hành của khí huyết tắc lại gây các chứng sưng, đỏ nóng, đau các khớp.
            – Do người già can thận bị hư, hoặc bệnh lâu ngày làm khí huyết giảm sút, dẫn đến can thận bị hư, không chủ được cốt tủy, không nuôi dưỡng được gân xương, khớp xương bị thoái hóa, biến dạng, cơ teo và khớp bị dinh

3. Triệu chứng: Thường không biểu hiện rầm rộ nhưng hay lặp đi lặp lại. Những cơn đau nhức, mỏi, tê buồn thường xuất hiện từng đợt mỗi khi thời tiết và khí hậu thay đổi, đặc biệt vào mùa đông xuân hay khi lao động và sinh hoạt quá sức, làm việc không điều độ, sức khỏe giảm sút, ăn uống thiếu thốn và đặc biệt là nơi ở thường xuyên ẩm thấp kéo dài, âm u tù hãm.

4. Các thể bệnh:

4.1 Phong thấp:

            – Thân thể và các khớp đau nhức, đau thường chạy từ khớp này sang khớp khác, khó cử động các khớp, có thể nóng sốt, người mệt mỏi…

4.2. Hàn thấp:

            –  Đau ở một khớp cố định hoặc nhiều khớp, không chạy như phong thấp. Thời tiết càng lạnh càng đau, nhất là về đêm, các khớp khó co duỗi…

4.3. Tê thấp:

            – Đau nhức và cảm giác nặng nề, da thịt tê bì, vận động đi lại khó khăn, đau kéo dài và khó chịu, các cảm giác bị giảm sút. Nếu để bệnh kéo dài có thể dẫn đến tê liệt…

5. Điều trị: Các phương pháp chữa đều nhằm lưu thông khí huyết ở cân, cơ xương; Đẩy tà khí (phong, hàn, thấp, nhiệt) ra ngoài cơ thể, bồi bổ khí huyết, can, thận để chống tái phát và để chống lại hiện tượng thoái hóa khớp, biến dạng khớp, teo cơ, cứng khớp nhằm phục hồi chức năng bình thường của các khớp xương.  

           Nguyên tắc điều trị của Đông y là khu phong tán hàn, trừ thấp trục ứ bằng các bài thuốc sắc hoặc xoa bóp bấm huyệt hay chườm, xông, đắp tại chỗ đau. Trường hợp hay đau mình nhức xương khi thời tiết thay đổi mà không có sưng nóng khớp thì dùng thuốc Đông y hoặc xoa bóp cũng có tác dụng giảm đau.

            Lưu ý, ở tuổi trung niên của phụ nữ (sau mãn kinh) sẽ có biểu hiện loãng xương do đó đau nhức có thể do loãng xương hoặc ra mồ hôi do bốc hỏa (rối loạn thần kinh thực vật). Vì vậy cần chú ý phòng bệnh bằng ăn uống đủ chất, giàu canxi và tập luyện thể dục thường xuyên.

6. Phòng bệnh:

            – Cần nghỉ ngơi và ăn uống hợp lý, tránh tăng cân nhiều

            –  Chống lạnh, tránh nơi ẩm thấp

            – Thường xuyên luyện tập và kết hợp xoa bóp để chống xơ cứng theo tư vấn của bác sỹ

            –  Không làm việc quá sức, mang vác nặng…

7 Chế độ dinh dưỡng

Thịt heo, thịt gia cầm (gà, vịt, bò) cá biển, tôm, cua, sò.

 Ngũ cốc: lúa mì, lúa mạch…

Bổ sung thêm: vitamin D, B, K, folic acid, calcium, sắt có chứa trong các loại rau (lòng đỏ trứng, phomat, cải xoăn, rau bina, mù tạc xanh, ngò tây, các loại rau diếp, rau diếp quăn, cải xanh, củ cải đường ,bông cải xanh, cải bruxen và bắp cải, kinh giới, bạc hà, húng tây, húng quế, cần tây và cây rau mùi, cá hồi, quả óc chó….

 Dùng các loại dầu chứa acid béo omega 3 như: dầu đậu nành, dầu hạnh nhân, dầu ô-liu…

Một số thực vật như đậu nành, rau xanh, hạt mầm có đặc tính chống bệnh tật, tăng cường hệ miễn dịch, kháng oxy hóa. Về hoa quả thì nên ăn đu đủ, dứa, chanh, bưởi vì các loại trái này là nguồn cung ứng men kháng viêm và sinh tố C, hai hoạt chất có tác dụng kháng viêm, đồng thời hạn chế ăn mặn, ăn ngọt.

Tập thể dục: sáng  sớm dậy tập thể dục, tập nhẹ nhàng tránh tập quá mạnh, tập hàng ngày tránh trường hợp tập đứt quãng bửa tập bửa không,  như vậy hiệu quả sẽ không có mà cồn gây hại cho cơ thể gây dính khớp, cứng khớp.

Tập thể dục đều đặn, chế độ dinh dưỡng hợp lý, lối sống vui vẻ thoải mái, tránh căng thẳng, lo âu sẽ giúp cho bệnh đỡ hơn.