1. Định nghĩa

Polyp dạ dày là khối u lành tính xuất phát từ tế bào của lớp niêm mạc dạ dày. Polyp dạ dày có thể gặp ở bất cứ lứa tuổi nào.

2. Vị trí

Polyp nằm ở bất cứ vị trí nào trong dạ dày, nhưng hay gặp nhất là ở 1/3 duới của dạ dày (vùng hang vị). Polyp cũng có thể ở miệng nối giữa dạ dày và ruột trên bệnh nhân đã cắt dạ dày.

Có nhiều loại Polyp khác nhau tùy thuộc vào loại tế bào tạo thành Polyp, có thể có một hay rất nhiều Polyp với kích thước có thể thay đổi từ vài mm tới 15-20 cm, có những bệnh chỉ có polyp ở dạ dày nhưng cũng có những bệnh có Polyp ở dạ dày và ở ruột non, đại tràng như bệnh Polyp thiếu niên, bệnh polyp mang tính di truyền (bệnh pentz- Jeghers). Có những bệnh có polyp ở dạ dày và kèm theo các biểu hiện bệnh lý ở các nơi khác như có sắc tố ở môi, Polyp cổ tử cung, tinh hoàn, vú và tuỵ (Bệnh Pentz- Jeghers). Bệnh polyp kèm theo suy kiệt, rụngtóc, teo móng tay và có sắc tố ở da (Bệnh polyp cornkhit- Canada).

3. Polyp dạ dày có thể được phát hiện

Tình cờ qua nội soi dạ dày.

Cũng có khi có biến chứng chảy máu gây nôn ra máu, đi ngoài ra máu, hoặc nôn nhiều do

Polyp quá to chèn vào lỗ môn vị (nơi dạ dày nối với ruột) gây hẹp môn vị.

4.  Đặc điểm

Đa số polyp dạ dày đều lành tính, không có tiềm năng hóa ác.

Tuýp polyp dạ dày thường gặp nhất là polyp tăng sản (hyperplastic polyp) hình thành từ rất nhiều tuyến li ti phì đại lớn ra.

Một dạng polyp lành tính khác, polyp tuyến đáy vị (fundic gland polyp) cũng bao gồm nhiều tuyến và thường gặp ở đáy vị (fundus).

Tuýp polyp lành tính thứ 3 của dạ dày là những polyp hình thành do phản ứng viêm (inflammatory polyps). Polyp này bao gồm nhiều tuyến nang phì đại (cystic glands) thường gặp ở miệng nối vị tràng sau phẫu thuật cắt dạ dày. Có thể có mối liên quan giữa các polyp viêm và sự hiện diện của vi khuẩn Helicobacter pylori.

Một tuýp polyp hiếm gặp khác, polyp tuyến (adenomatous polyp), bao gồm các tuyến tăng trưởng theo chiều hướng tiền ung thư. Tương tự với đa số các polyp đại tràng, polyp tuyến ống có thể là tiền đề của ung thư. Do đó nên cắt bỏ tận gốc khi phát hiện thấy các polyp tuyến ở dạ dày.

5. Chẩn đoán và điều trị

5.1 Chẩn đoán

Để chẩn đoán Polyp dạ dày, tốt nhất là soi dạ dày vì soi dạ dày có thể phát hiện đuợc những polyp rất nhỏ 1-2 mm, xác định được vị trí, kích thước số lượng hình dạng và những biến chứng của polyp như loét, chảy máu. Qua nội soi có thể sinh thiết Polyp để làm xét nghiệm tế bào để chẩn đoán Polyp thuộc loại tế bào nào, đã có biến chứng ung thư chưa để có kế hoạch theo dõi và điều trị kịp thời. Nếu bệnh Polyp mang tính di truyền cần soi kiểm tra những nguời trong gia đình để phát hiện Polyp. Nếu nghi ngờ có Polyp ở đại tràng cần soi đại tràng.

Polyp dạ dày cần được chẩn đoán phân biệt với các khối u lành tính xuất phát từ lớp niêm mạc của dạ dày (u duới niêm mạc dạ dày) bằng phương pháp siêu âm nội soi. Polyp dạ dầy cần được phân biệt với ung thư có hình dạng giống Polyp bằng phương pháp nội soi kết hợp với sinh thiết để tìm tế bào ung thư và siêu âm nội soi.

5.2 Điều trị

Vấn đề khó khăn trong điều trị polyp dạ dày là không thể phân biệt được polyp lành tính hay polyp tuyến có tiềm năng hóa ác chỉ bằng nội soi dạ dày. Do đó, cần cắt bỏ tất cả các polyp dạ dày, đặc biệt những polyp lớn hơn 1cm. Đối với những bệnh nhân có nhiều polyp nhỏ, nên cố gắng cắt ít nhất 5 polyp có kích thước lớn nhất.

Một khi đã cắt bỏ polyp và quan sát bằng giải phẫu bệnh sẽ dễ dàng xác định được túyp polyp. Chỉ cần tiếp tục theo dõi bằng nội soi các polyp dạ dày dạng tuyến mà thôi.

Một số chuyên gia khuyến cáo theo dõi các polyp tăng sản lành tính bằng nội soi khi chúng có kích thước khá lớn (trên 1-2cm)